Nikon: terug van weggeweest met de nieuwe Z9 systeemcamera

Al een aantal jaar fotografeer ik met veel plezier met mijn trouwe Nikon D850 spiegelreflex camera. Maar net zoals de overgang van film naar digitaal, zitten we ook nu in een overgang naar een nieuw type camera: de systeemcamera. In tussentijd is er dan ook een ware strijd losgebarsten tussen de 3 populairste cameramerken: Canon, Sony en Nikon. Wie kan de beste en slimste camera leveren?

Sony was al een stuk langer bezig met systeemcamera’s, en Canon heeft binnen no-time met de R5 en de R6 fantastische camera’s op de markt uitgebracht, een ware technologische inhaalslag. Alleen bleef Nikon helaas mijlenver achter. De autofocus was een stuk minder snel en accuraat, en qua technische en softwarematige snufjes waren zowel Sony als Canon een stuk verder. Er werd zelfs hier en daar gezegd dat Nikon de wedstrijd verloren had, dat Nikon een zinkend schip is en dat Nikon deze achterstand niet meer in zou halen. Zo zijn er vele fotografen die de overstap van Nikon naar Sony of Canon gemaakt hebben, en heel eerlijk? Ik heb zelf ook overwogen om de overstap al te maken naar een ander merk.

In aantocht: de Nikon Z9

Maar daar was dan de aankondiging voor de Nikon Z9… Hét nieuwste vlaggenschip van Nikon, een systeemcamera gemaakt voor de professionele fotograaf die het uiterste van een camera vraagt. Zoals we gewend zijn voor een vlaggenschip camera van Nikon: met ingebouwde battery grip voor een langere batterijduur en het makkelijker fotograferen van staande beelden.

Wat bij de Z9 gelijk al opvalt, is de prijs… Vergeleken met de A1, het vlaggenschip van Sony, is de nieuwprijs voor de aangekondigde Z9 meteen al € 1.300,- goedkoper! Maar hoe presteert de Z9? En is Nikon weer terug in de race als het gaat om systeemcamera’s?

 

De nieuwe Nikon Z9

 

45,7 Megapixel sensor

Wat ook interessant is, is dat het aantal megapixels bij deze camera net zo hoog ligt als bij de Z7II en de populaire D850. Bijzonder, want de vlaggenschip camera’s maken over het algemeen vaak lagere megapixel foto’s om zo de snelheid te garanderen. Dat Nikon ervoor kiest om een sensor met zoveel megapixels in te zetten, laat zien dat ze vertrouwen hebben in hun eigen technologie: snelheid en details (dus grote bestanden) komen zo voor het eerst echt samen in deze camerabody. Dit maakt de nummer 1 Nikon camera niet alleen geschikt voor sportfotografen, maar ook voor veel andere fotografen die normaal gesproken niet naar de vlaggenschip body’s kijken in verband met de lagere megapixel sensor.

Zo is dit ook voor mij de eerste keer dat ik vol interesse kijk naar deze high end camera van Nikon: veel snelheid, supergoede autofocus en tóch die hoge megapixel sensor in 1 camera? Now you’ve got my attention!

Geen mechanische sluiter meer

De snelste scansnelheid van de huidige systeemcamera’s: banding en rolling shutter zullen geen probleem meer zijn voor deze elektronische sluiter

Een voordeel hiervan is natuurlijk dat je ontzettend onopvallend kan fotograferen. Omdat deze elektronische sluiter ook perfect werkt in combinatie met flits, zou dit nog wel eens een heel populaire camera kunnen worden voor bijvoorbeeld pers-, trouw- en afscheidsfotografen, mits het gewicht geen issue is.

Wel is het heel vreemd om met 120 FPS te kunnen fotograferen, maar geen enkel sluitergeluidje uit de camera te horen komen. Gelukkig zijn er ook nog verschillende geluidjes waar je eventueel uit kan kiezen, zodat je camera weer een vertrouwd ratelgeluid kan maken tijdens zulke bursts!

Sensorbescherming

Bij systeemcamera’s helpt de mechanische sluiter met het beschermen van de sensor. Omdat deze nu ontbreekt, heeft Nikon een sensor schild ingebouwd: hard plastic plaatjes, die de sensor bedekken wanneer je camera uitstaat. Deze plaatjes zijn steviger dan een mechanische sluiter, en ook nog eens razendsnel. Bij andere merken kan het tot wel 3 seconden duren voordat de sensor goed beschermd is: daardoor was het nog wel eens handig om een paar tellen te wachten met het losdraaien van een lens. Omdat het sensor schild van deze camera zo snel voor de sensor klapt (en net zo snel weer weg is), kan je gelijk beginnen met het wisselen van je lens. Een stuk extra bescherming tegen stof en aanrakingen!

Nog een extra bescherming voor je sensor is de VR Safety Lock: de sensor kan op zijn plaats gelockt worden. Dit betekent dat de sensor niet meer heen en weer wordt geschud in de tas wanneer je bijvoorbeeld in de auto zit en over een hobbelweg rijdt. Bij andere camera’s zal er door de sensorstabilisatie nog wel bewegingen plaatsvinden. De sensor vastzetten wanneer de camera niet gebruikt wordt, zal de levensduur van je sensor en het omliggende mechaniek ongetwijfeld helpen.

 

Het sensor schild van de Z9

 

Video

Bijzonder aan deze camera is dat niet alleen het fotograferen geoptimaliseerd is, maar dat er ook erg veel aandacht is besteed aan de videomogelijkheden. De Z9 zal bij de lancering al 8K film op kunnen nemen met 24p en 30p. Nikon geeft ook aan dat het mogelijk zal zijn om meer dan 2 uur achter elkaar in 8K te filmen bij 30p, zonder problemen te krijgen met oververhitting. Dit is meer dan genoeg voor bijna elk video scenario!

10-Bit N-log en HLG (Hybrid Log-Gamma) zijn in-camera beschikbaar, en ook codecs zoals H.265 (HEVC), ProRes 433 HQ10 en H.264/MPEG-4 AVC om zo geschikt te zijn voor verschillende workflows. Wat ook te gek is, is dat Nikon al aangegeven heeft dat er een (gratis) update gaat komen in 2022, waarbij het mogelijk gaat worden om 8K 60p in een nieuwe 12-bit N-Raw en 12-bit ProRes RAW format te schieten. Daarnaast zullen er in deze update ook andere pro-level features gaan komen.

Daarnaast is er ook Synchro-VR mogelijk: hierbij is de sensor stabilisatie te combineren met de VR (Vibration Reduction) van de lens voor nog meer stabilisatie. Dit betekent dat je hand held nog beter gestabiliseerde beelden kan schieten. Samen met de autofocus opties zoals Oog Autofocus zal deze camera dus zeker geschikt zijn om mee te filmen!


Gebouwd voor snelheid

Een van de punten waarop bij de Z6II en Z7II veel kritiek was, was de autofocus wanneer het ging om het automatisch scherpstellen op het onderwerp in beweging. Met de nieuwe EXPEED 7 processor lijkt dit probleem opgelost te zijn: eindelijk is de autofocus op hetzelfde niveau als de nieuwere Sony en Canon camera’s! Super snel, en haarscherp op het onderwerp.

Ook kan de camera in de continue opnamestand 20 FPS schieten in volledige resolutie RAW. Tijdens zo’n burst van 20 FPS blijft de camera bij onderwerp tracking de focus aanpassen, zodat elke foto haarscherp zal zijn.

 

Achterkant van de Z9

 

Nikon heeft ook 2 nieuwe functies geïntroduceerd, waardoor je nóg snellere bursts kan vastleggen. Zo kan je in volledige resolutie JPG’s ook 30 FPS schieten, en in 11 megapixel formaat zelfs fotograferen met bizar hoge snelheid van 120 FPS. Veel mensen fotograferen liever in RAW, maar stel je voor dat je een sportfotograaf bent, de camera met de Wifi hebt aangesloten en live alle foto’s al doorstuurt naar jouw persbureau. Deze kleinere JPG’s hebben een kleiner bestandsformaat waardoor dit makkelijker kan, en bovendien is een JPG foto ook al een eindproduct. Het persbureau kan de perfecte wedstrijdmomenten gelijk online posten, slechts enkele momenten nadat ze gebeurd zijn!

Voor nieuwssites en veel prints hoef je vaak geen hogere resolutie dan 11MP te hebben, en de 120 FPS geven jou als fotograaf de mogelijkheid om in een snelle sportwedstrijd hét precieze moment van bijvoorbeeld een kopbal vast te leggen. Dit supersnelle moment is gegarandeerd vastgelegd met 120 FPS. En wat al helemaal fijn is: de automatische focus tracking van je onderwerp blijft het ook tijdens deze burst ook gewoon doen. Ook leuk: in Lightroom door de foto’s heenscrollen zal er ook uitzien alsof je een slow-motion film aan het bekijken bent.

En het mooiste van deze snelle burst mogelijkheden: wanneer je geheugenkaarten snel genoeg zijn (ze bestaan), kom je met het fotografern in Hoog Efficiënt ★ ook niet in de problemen met het bufferen van de foto’s wanneer je meer dan 1.000 shots schiet zonder je vinger een keer te liften! Bij volledige RAW foto’s is dit aantal iets lager: rond de 80 foto’s voordat het schieten iets trager gaat, maar lift je vinger voor een moment en de buffer is bijna direct weer leeg. Precies dit is de reden dat ervoor gekozen is om 2 CF-Express kaartslots te maken in deze camera. Een SD-kaart is simpelweg niet snel genoeg om de snelheden en bestandsgroottes van deze camera bij te kunnen benen. Een slimme keuze om hier dan ook niet voor te kiezen!

Ps. Even om in perspectief te zetten… Vroeger had je al een “groot rolletje” wanneer je 36 foto’s kon maken! Niet te vergelijken met de apparatuur van nu. 2 Seconden burst fotografie in RAW en je zit hier al overheen.

Terugkeer van oude functies & knoppen

Bij de overgang van spiegelreflex camera’s naar systeemcamera’s hebben we afscheid genomen van een aantal knoppen en functies, maar goed nieuws: Nikon heeft bij deze camera wat veranderingen gemaakt. Hierdoor zullen de spiegelreflex fotografen zich nog eerder thuisvoelen bij deze nieuwe camera. Zo is niet alleen de 3D-Tracking terug, maar ook de draaiknop linksboven op de camerabody en de scherpstel instellingenknop naast de lens aan de voorkant. Met deze extra functieknoppen kan je instellingen nog sneller veranderen, waardoor je niet meer voor alle instellingen het snelmenu (i-knop) in hoeft te duiken. Super!

 

Eindelijk de functieknop links weer terug!

 

Zoeker en LCD scherm

Super handig: je kan onbeperkt in burst modus schieten zonder dat het schermpje in de zoeker lager wordt in resolutie, of verlaagd in de ververssnelheid. Deze blijft, ongeacht wat en hoe je fotografeert, stabiel op 60 FPS. Dit maakt dat je geen verschil ziet tussen wanneer je langzaamaan fotografeert, of een 120 FPS burst. Daardoor is de ervaring tijdens het fotograferen extra vloeiend.

Nog een leuk weetje: deze camera is ook ideaal voor het fotograferen van staande foto’s. De informatie die je over je instellingen ziet tijdens het fotograferen, draait mee wanneer jij de camera een kwartslag draait. Zo kan je altijd gemakkelijk je instellingen bekijken, zonder dat ze gedraaid in je scherm staan. Dit is wel een instelling: gebeurt dit niet, zet dit dan vooral even aan.

Het LCD scherm is ook op verschillende manieren uit te klappen. Hierdoor kan je ook vanuit verschillende andere hoeken goed zien wat je vastlegt. Dit geldt niet alleen voor liggende foto’s, maar ook staande foto’s zijn nu gemakkelijk vanuit een lage (of juist hoge) hoek te nemen.

 

Ook voor opnames laag bij de grond met staand beeld is dit LCD scherm geschikt

 

Robuuste kwaliteit

Van de Nikon vlaggenschip camera’s zijn we gewend dat ze tegen een stootje kunnen, en de Z9 stelt ook op dit gebied zeker niet teleur. De camera is gebouwd als een tank, en natuurlijk heeft deze camera volledige Weather Sealing. Dit betekent dat je de camera ook in minder ideale omstandigheden kan gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld in de regen zijn, maar ook bij rondvliegende modderklonten komt deze weather sealing goed van pas. De bouwkwaliteit is absoluut niet minder dan de welbekende D6 spiegelreflexcamera, en tel hier de fenomenale onderwerp volgende autofocus bovenop en je kan helemaal los gaan, zelfs op een modderig circuit. De Z9 zal je zeker niet in de steek laten!

Conclusie

Dit is waar we op hebben gewacht en dit is dus precies wat Nikon nodig had om weer als serieuze optie gezien te worden door professionele fotografen die graag met het beste van het beste werken. Zelfs als je niet overstapt naar Nikon is deze ontwikkeling te gek: Nikon zet de concurrentie even flink op scherp. Dit zal Canon en Sony alleen maar aanmoedigen om nóg betere camera’s te ontwikkelen.

Deze camera is ook zeker ideaal voor de Nikon schietende fotografen die geduldig hebben afgewacht totdat er een volwaardige systeemcamera op de markt zou komen. Daarnaast kan deze camera gebruikers van andere merken ook overhalen om met een Nikon camera aan de slag te gaan. Dit is echt een dijk van een camera, en absoluut de moeite waard. En dat voor deze prijs. Well done, Nikon!


Nikon Z9 specificaties

  • Sensor: 45,7 megapixel BSI CMOS sensor

    • Full frame (sensorgrootte: 23,9mm × 35,9mm)

  • Fotobestanden:

    • Formaat fotobestanden: 8256 × 5504 pixels

    • .NEF (14-bit) verliesloos gecomprimeerd

    • .NEF Hoog Efficiënt ★ en .NEF Hoog Efficiënt voor kleinere bestandsgroottes

  • Video: 8K/30p

    • 8K/60p 12-bit RAW komt via een firmware update

    • 4K/120p en 4K/30p ook mogelijk

    • 10-bit, N-Log, HLG

    • ProRes RAW HQ komt via een firmware update

  • Lens mount: Nikon Z-mount (full frame)

  • ISO: 64-51200

    • eventueel uit te breiden tot ISO 32-102400

  • Sluiter: volledig elektronisch. Er is geen mechanische sluiter meer

    • De snelste scansnelheid van de huidige systeemcamera’s: banding en rolling shutter zullen geen probleem meer zijn voor deze elektronische sluiter

    • Sluitertijden van 900 seconden (15 minuten) tot 1/32000 seconden

    • Flitssynchronisatietijd: 1/200 seconden

  • Autofocus: 493 autofocuspunten, waarvan 405 voor Automatisch Veld-AF, tot -5EV gevoeligheid in donkere situaties, met AI learning

    • Gezicht en oog tracking

    • Dieren tracking, waaronder ook vogels

    • Uniek: voertuigen tracking

    • 3D Tracking

  • Schietsnelheden (FPS):

    • 20 FPS in RAW

    • 30 FPS in volledige resolutie JPG

    • 120 FPS in 11 MP JPG

  • Sensor stabilisatie: ja, 5-assig, tot 6 stops lichtopbrengst

    • Synchro-VR mogelijk: te combineren met de VR (Vibration Reduction) van de lens voor nog meer stabilisatie

  • Razendsnelle beeldsensorbescherming

    • VR Safety Lock: de sensor kan gelockt worden: geen sensor die heen en weer wordt geschud wanneer je bijvoorbeeld in de auto zit en de camera uit staat

    • Speciaal hard plastic bescherming voor de sensor wanneer de camera uit staat, zodat je extra bescherming hebt tegen stof en aanrakingen

  • Zoeker: 3,69M dots OLED elektronische zoeker, 60FPS ververssnelheid

    • Lager dan concurrenten, maar wel constant: autofocus en burst fotografie verlagen de ververssnelheid en resolutie van de zoeker niet, in tegenstelling tot de concurrenten

    • Geen black-out tijdens het fotograferen

  • LCD: 3.2 inch/81,28mm touch screen

    • In meerdere hoeken uit te klappen

    • 2.1M dots

  • Opslag: Dual card slot: ruimte voor 2 geheugenkaarten

    • Beide slots: CF-Express (type B), beide slots ook compatibel met XQD

  • Processor: EXPEED 7

  • Batterij: Nikon EN-EL-18D, 740 clicks

    • Tot wel 5.000 clicks bij burst fotografie

    • Op te laden in-camera via de USB kabel

    • Compatibel met oudere EN-EL-18 batterijen, maar camera en lader kunnen alleen de EN-EL-18B en nieuwer opladen.

  • Body specificaties:

    • Grootte: 149mm × 150mm × 91mm

    • Gewicht: 1340g (inclusief geheugenkaarten en batterij)

    • Volledige weather sealing: ook geschikt voor gebruik in minder ideale omstandigheden, zoals regen of modder

    • Materiaal: metaal (aluminium)

  • Prijs bij lancering: € 5.999,-

 

De nieuwe Nikon Z9

 
 
Ymke Myrte